[LMS 2025] VIAC & ITPC triển khai thành công Chương trình tập huấn “Cấu trúc và quản lí hợp đồng trong sản xuất kinh doanh điện năng lượng tái tạo”

Chiều ngày 21 tháng 8 năm 2025, Trung tâm Trọng tài Quốc tế Việt Nam (VIAC) kết hợp cùng Trung tâm Xúc tiến Thương mại và Đầu tư TP. HCM (ITPC) triển khai thành công Chương trình tập huấn “Cấu trúc và quản lí hợp đồng trong sản xuất kinh doanh điện năng lượng tái tạo” - thuộc LMS 2025. Sự kiện đã thu hút sự tham gia của hơn 100 đại diện doanh nghiệp và luật sư tư vấn đang hoạt động trong lĩnh vực năng lượng, xây dựng,...

Ông Châu Việt Bắc - Phó Giám đốc Trung tâm Trọng tài Quốc tế Việt Nam (VIAC) - Chi nhánh tại TP. HCM
kiêm Phó Tổng Thư ký VIAC

Mở đầu chương trình, ông Châu Việt Bắc - Phó Giám đốc Trung tâm Trọng tài Quốc tế Việt Nam (VIAC) - Chi nhánh tại TP. HCM kiêm Phó Tổng Thư ký VIAC phát biểu khai mạc. Ông Bắc nhận định, chuyển đổi xanh và phát triển bền vững đang trở thành định hướng trọng tâm của doanh nghiệp. Xu hướng này góp phần thúc đẩy sự ra đời của các mô hình kinh doanh mới trong lĩnh vực năng lượng tái tạo, nhưng đồng thời cũng kéo theo những thách thức pháp lý chưa từng có. Theo ông Bắc, tranh chấp trong lĩnh vực năng lượng thường đặc biệt phức tạp bởi đặc thù kỹ thuật chuyên sâu và khối lượng dữ liệu, chứng cứ lớn. Nếu hợp đồng không được thiết kế rõ ràng, doanh nghiệp dễ rơi vào thế bị động, dẫn đến rủi ro kéo dài quá trình giải quyết tranh chấp và ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả kinh doanh. Chính vì vậy, ông khuyến nghị doanh nghiệp cần xây dựng hợp đồng chặt chẽ, với các điều khoản cụ thể và khả thi, từ đó tự tạo dựng nền tảng pháp lý an toàn để bảo vệ quyền lợi các bên.

TS. LS. Lê Nết - Luật sư Thành viên Công ty Luật TNHH LNT & Thành viên, Trọng tài viên VIAC

Mở đầu chương trình tập huấn, TS. LS. Lê Nết đã cung cấp cho đại biểu tham dự một số điểm mới quan trọng trong khung pháp lý về phát triển điện năng lượng tái tạo. Ông cho biết, thời gian gần đây Việt Nam ngày càng quan tâm hơn đến lĩnh vực này, thể hiện qua việc ban hành, điều chỉnh nhiều văn bản quy phạm pháp luật. Một số văn bản quan trọng mà doanh nghiệp cần lưu ý gồm Nghị định 57/2025/NĐ-CP, Nghị định 18/2025/NĐ-CP, Thông tư 12/2025/TT-BCT,… Phân tích các quy định mới, ông Nết nhấn mạnh rằng, khác với trước đây, các văn bản hiện hành không đưa ra mẫu hợp đồng mua bán điện (PPA) mà chỉ quy định các nội dung chính của hợp đồng. Cách tiếp cận này mang lại sự linh hoạt cho các bên khi đàm phán, nhưng đồng thời cũng có nguy cơ kéo dài quá trình thương lượng do phải cân bằng giữa yêu cầu tuân thủ pháp luật và lợi ích thương mại.

Từ một số vụ việc thực tiễn, ông Nết chỉ ra các tình huống tranh chấp thường gặp, chẳng hạn như doanh nghiệp cho rằng việc áp dụng hồi tố về giá điện vi phạm cam kết trong PPA, ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng tài chính và nghĩa vụ trả nợ ngân hàng. Ngoài ra, khi cơ quan chức năng phát hiện sai phạm và tiến hành khởi tố hoặc yêu cầu giải trình, doanh nghiệp có thể đối mặt với nhiều rủi ro: nguy cơ bị chấm dứt hợp đồng, mất ưu đãi FIT, buộc bồi thường thiệt hại hoặc vướng vào các tranh chấp pháp lý phức tạp.

LS. Cao Trần Nghĩa - Luật sư Thành viên Công ty Luật TNHH Nishimura & Asahi Việt Nam 

Ở góc độ thực tiễn giao kết và thực hiện hợp đồng mua bán điện (PPA), LS. Cao Trần Nghĩa nhận định rằng hiện nay trên thế giới vẫn tồn tại nhiều định nghĩa và cách phân loại khác nhau về PPA. Nguyên nhân là do hoạt động mua bán năng lượng tại mỗi quốc gia chịu sự điều chỉnh bởi hệ thống pháp luật riêng, trong khi khái niệm PPA nhìn chung vẫn còn tương đối mới. Theo kinh nghiệm quốc tế, các điều khoản cốt lõi trong PPA thường xoay quanh ba nhóm chính:

Bổ sung quan điểm của TS. LS. Lê Nết về nguyên nhân tranh chấp, LS. Nghĩa nhấn mạnh rằng rủi ro trong PPA có thể xuất hiện ở nhiều giai đoạn. Ví dụ như rủi ro trong quá trình xây dựng (chậm tiến độ, vượt dự toán); rủi ro vận hành (từ đầu vào như nguyên liệu, nhân công, hạ tầng, mạng lưới điện đến đầu ra khi thời hạn hợp đồng dài khiến giá điện không còn cạnh tranh); rủi ro chính trị (thay đổi pháp luật, chiến tranh, bạo loạn); rủi ro môi trường – xã hội; cùng các sự kiện bất khả kháng.

Để ứng phó với các vấn đề này, ông Nghĩa khuyến nghị doanh nghiệp cần tiến hành thẩm định kỹ lưỡng về dự án và yếu tố kỹ thuật, soạn thảo hợp đồng chặt chẽ và đầy đủ, đồng thời sử dụng công cụ bảo hiểm để chia sẻ một phần rủi ro. Khi tranh chấp xảy ra, với đặc thù chi phí lớn và sự tham gia của nhiều bên, trong đó có yếu tố nước ngoài, doanh nghiệp nên ưu tiên hòa giải trước để tìm ra giải pháp thân thiện, phù hợp với nhu cầu của từng bên. Nếu hòa giải không thành, trọng tài thương mại có thể là lựa chọn phù hợp để giải quyết tranh chấp một cách hiệu quả với các đặc tính của sự nhanh gọn, bảo mật,... 

Các đại biểu tham dự cũng tích cực tương tác, đặt câu hỏi và chia sẻ những vướng mắc thực tế từ hoạt động sản xuất, kinh doanh trong lĩnh vực năng lượng. Nhiều vấn đề được thảo luận sôi nổi, từ khung pháp lý điều chỉnh, kinh nghiệm soạn thảo và quản lý hợp đồng, cho đến cách thức kiểm soát rủi ro trong đàm phán và thực hiện PPA. Sự trao đổi cởi mở giữa diễn giả và đại biểu đã giúp làm rõ nhiều khía cạnh thực tiễn, mang lại giá trị thiết thực cho doanh nghiệp. Với nội dung chuyên sâu và cách tiếp cận gắn liền thực tiễn, chương trình tập huấn đã khép lại thành công, nhận được sự đánh giá cao từ các bên tham dự.

Một số hình ảnh khác tại sự kiện

--------------------------------

THÔNG TIN VỀ CÁC SỰ KIỆN THUỘC LĨNH VỰC NĂNG LƯỢNG | LMS 2025

	Hội nghị "Hợp tác phát triển dự án/công trình năng lượng: Chuyển biến, xu hướng và đề xuất cho doanh nghiệp" Thông tin chi tiết vui lòng xem tại Đây
	Tọa đàm "Mô hình ESCO: Giải pháp trong kinh doanh lĩnh vực năng lượng và những lưu ý về cơ chế phân bổ rủi ro" Thông tin chi tiết vui lòng xem tại Đây